بلوک دیوارچینی از مصالح پرکاربرد در حوزه ساختمان سازی بوده که از آن در اجرای انواع دیوارها در طراحی سازه استفاده می شود. بلوک ها در انواع و ابعاد مختلفی عرضه می شوند و در ساخت آنها از متریال متفاوتی استفاده می گردد. برخی بلوک ها به دلیل نوع متریال بکار رفته در طراحی آنها از وزن پایین تری برخوردار بوده و از آنها با عنوان بلوک سبک نیز یاد می شود. نوع بلوک و ساختار آن تأثیر زیادی بر مقاومت و کیفیت دیوارهای طراحی شده دارد، به همین دلیل در هر کدام از انواع دیوارها لازم است از بلوک های مشخصی استفاده شود.
در این مقاله، انواع بلوک دیوارچینی از جمله هبلکس، سیمانی، سفالی، لیکا و لیپر را معرفی می‌کنیم و مشخصات و کاربردهای آنها را بررسی می‌کنیم. همچنین به نکات مهم در دیوارچینی با این بلوک‌ها، قیمت‌های دیوارکشی با آنها و نکات کاربردی در خرید این مصالح اشاره خواهیم کرد. در ادامه، روش‌های مهار بلوک‌ها به روش وال پست منقطع و وال مش را بررسی خواهیم کرد. امیدواریم این مطالب برای شما مفید واقع شود.
دیوارچینی یا تیغه چینی چیست؟
دیوارچینی یا تیغه‌چینی فرایندی در ساختمان‌سازی است که با استفاده از بلوک‌های دیوارچینی و دیگر مصالح، فضای مورد نظر را پوشش می‌دهد. این روش همچنین برای جداسازی فضاهای داخلی نیز به کار می‌رود و فضای مورد نظر را به بخش‌های مجزا تقسیم می‌کند. اجرای دیوارچینی نیازمند انجام فونداسیون ساختمان است و پس از نصب ستون‌ها، تیرها و سقف، به اجرای تیغه‌چینی می‌پردازد. برای اجرای تیغه‌چینی از بلوک‌های دیوارچینی با طراحی و ساختار متفاوت استفاده می‌شود که در ابعاد و وزن‌های مختلف عرضه می‌شوند. انتخاب بلوک مناسب برای تیغه‌چینی بر عملکرد و دوام دیوارها تأثیر زیادی دارد.
بلوک دیوارچینی چیست؟
بلوک دیوارچینی همان طور که از عنوان آن پیداست از مصالح کاربردی در زمینه دیوارچینی بوده که جنس و کیفیت ساخت آنها تأثیر زیادی بر استحکام و دوام دیوارها خواهد داشت. این بلوک ها متناسب با ساختار دیوارها و نوع کاربری آنها در انواع و مدل های مختلفی عرضه می شوند. به عنوان مثال در طراحی دیوارهای غیرسازه ای یا غیرباربر اغلب از بلوک های سبک استفاده می شود. این بلوک ها نقش پرکننده را دارند و تنها قادر به تحمل وزن خود هستند؛ به همین دلیل استفاده از این بلوک ها در طراحی سازه تأثیر زیادی بر وزن و بار مرده آن ندارد.
برخی بلوک دیوارچینی به گونه ای طراحی می شوند که بتوان از آنها به عنوان یک عایق حرارتی و صوتی نیز استفاده کرد. خاصیت عایق حرارتی این بلوک ها مانع از هدر رفتن انرژی در فصول گرم و سرد سال می شود. لازم است در اجرای برخی دیوارها، به دلیل نوع طراحی و کاربری در سازه، از بلوک‌های سنگین و با استحکام بالا استفاده شود؛ زیرا این اقدام باعث افزایش مقاومت دیوارها و افزایش وزن و بازماندن سازه می‌شود.
مهم ترین بلوک های دیوارچینی ساختمان کدام است؟
در فرایند دیوارچینی ساختمان، انتخاب متریال و مصالح مناسب بر اساس ساختار دیوار و نوع کاربری آن بسیار اهمیت دارد. بلوک‌های دیوارچینی به عنوان یکی از مهم‌ترین مصالح مورد استفاده در این فرآیند محسوب می‌شوند. این بلوک‌ها در انواع مختلفی برای پاسخگویی به نیازهای مختلف طراحی و کاربری ساختمان تولید می‌شوند. از انتخاب و استفاده مناسب از هر نوع بلوک، بسته به نیازهای ویژه کاری در بخش‌های مختلف ساختمان، می‌توان بهره برد.. از انواع متداول و پرکاربرد بلوک دیوارچینی که از کاربرد گسترده ای نیز برخوردار هستند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بلوک هبلکس
- بلوک دیوارچینی لیکا
- بلوک پوکه معدنی
- بلوک سیمانی
- بلوک بتن گازی
- بلوک دیوارچینی لیپر
- بلوک سفالی
در ادامه به معرفی هر کدام از این بلوک ها به همراه ویژگی ها و قابلیت های آنها خواهیم پرداخت.
بلوک دیوارچینی هبلکس چیست؟
بلوک هبلکس از انواع پرکاربرد بلوک در زمینه دیوارچینی بوده که در ساخت آنها از بتن متخلخل استفاده می شود. این بلوک ها در کنار مقاومت و استحکام بالا از وزن بسیار پایینی برخوردار هستند.استفاده از بلوک های هبلکس در طراحی دیوارها می‌تواند منجر به کاهش مصرف انرژی در ساختمان شود؛ زیرا این بلوک‌ها از خاصیت عایق حرارتی برخوردار هستند. این بلوک‌ها با ارتفاع ۲۵ سانتیمتر، ضخامت ۷ الی ۵۰ سانتیمتر و طول ۴۰ الی ۶۰ سانتیمتر عرضه می‌شوند، به‌طوری‌که می‌توان آنها را با توجه به نیازهای شرایط کاری مختلف استفاده کرد. در آخر بلوک های هبلکس در دسته مصالح سازگار با محیط زیست قرار می گیرند.
چرا از بلوک پوکه معدنی برای دیوارچینی استفاده می شود؟
بلوک دیوارچینی پوکه معدنی از انواع کاربردی بلوک در طراحی دیوارها در بخش های مختلف سازه بوده که با عنوان بلوک سبک معدنی نیز شناخته می شوند. در ساخت این بلوک ها در کنار آب، ماسه و سیمان از پوکه های معدنی استفاده می شود که باعث می شود از وزن پایینی برخوردار باشند. دلیل استفاده از این بلوک ها در فرایندهای مختلف کاری مقاومت و ماندگاری بالای آنها بوده که باعث شده به صورت گسترده مورد استفاده قرار گیرند. از این بلوک ها در اجرای دیوارهای حاشیه و تیغه ها استفاده می شود و به دلیل سبک بودن تأثیر زیادی بر وزن ساختمان و بار مرده آن ندارد. استفاده از بلوک های پوکه معدنی در ساختار دیوارها باعث افزایش استحکام و مقاومت آنها در برابر بارهای وارده می شود.
بلوک دیوارچینی سیمانی چیست؟
بلوک سیمانی از انواع پرکاربرد بلوک در ساخت و ساز بوده که از آن در طراحی دیوارهای سازه ای و غیرسازه ای استفاده می شود. این بلوک ها از تنوع بالایی در ساخت برخوردار هستند و به دو صورت بلوک سیمانی سبک و بلوک سیمانی سنگین عرضه می شوند که می توان از آنها در طراحی دیوارها و سقف سازه استفاده کرد. در ساخت بلوک سیمانی سنگین از شن و ماسه طبیعی استفاده می شود که از سطح رودخانه ها جمع آوری می گردد. بلوک سیمانی سنگین با عناوین دیگری چون بلوک سیمانی معمولی یا بلوک سیمانی ماسه ای نیز شناخته می شود که در مقایسه با بلوک های سیمانی سبک از چگالی بالایی در محدوده ۲۰۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب برخوردار هستند.
بلوک دیوارچینی لیکا چیست و چه ویژگی هایی دارد؟
این بلوک‌ها از رس منبسط به نام “دانه‌های لیکا” ساخته می‌شوند، که به عنوان مواد اصلی در ساخت بلوک‌های دیواری استفاده می‌شود. این دانه‌ها با ترکیب مشخصی از آب و سیمان در قالب‌های خاص به‌نام “بلوک لیکا” قرار می‌گیرند. بلوک‌ها در دو نوع توپر و توخالی عرضه می‌شوند، و بسته به شرایط و نیازهای مورد استفاده، می‌توان از هر کدام از این نوع‌ها استفاده نمود. از ویژگی های این بلوک ها می توان به تخلخل بالای آنها در مقایسه با بتن نیمه سبک اشاره کرد. طراحی بلوک لیکا به صورت چند جداره بوده که مدل سه جداره این بلوک ها بیشترین کاربرد را در طراحی دیوارهای خارجی دارد. از دیگر ویژگی های این بلوک ها می توان به مقاومت و ماندگاری بالای آنها اشاره کرد.
بلوک بتن گازی چیست؟
بلوک بتن گازی نوع دیگری از بلوک دیوارچینی بوده که در طراحی آن از سیمان، ماسه و پودر آلومینیوم استفاده می شود. خاکستر بادی ماده دیگری است که بسته به شرایط در این بلوک ها و به جای ماسه مورد استفاده قرار گیرد. یک مدل دیگر از این بلوک ها در دسترس بوده که با عنوان بلوک بتن گازی اتوکلاو شناخته می شود. این نوع بلوک از ساختار متخلخل و سبکی برخوردار بوده و در ساخت آن از ترکیب سیمان، آهک و سیلیس استفاده می شود. همچنین این بلوک دارای خاصیت عایق صوتی و حرارتی بوده و از مقاومت بالایی در برابر آتش برخوردار است.
بلوک دیوارچینی سفالی چیست و چه ویژگی هایی دارد؟
بلوک سفالی از دیگر انواع پرکاربرد بلوک در زمینه دیوارچینی بوده که بیشتر در بخش های غیرسازه ای ساختمان مورد استفاده قرار می گیرند. از این بلوک ها به صورت گسترده در طراحی دیوارها و سقف های تیرچه بلوک استفاده می شود و از مقاومت و استحکام بالایی برخوردار هستند. از دیگر ویژگی این بلوک ها می توان به مقاومت بالای آنها در برابر آتش سوزی و خاصیت عایق حرارتی آنها اشاره کرد. بلوک سفالی جزو مصالح مقرون به صرفه به شمار می‌روند و تنها عیب این مصالح وزن بالای آنهاست که باعث افزایش بار مرده ساختمان می‌شود.
بلوک دیوارچینی لیپر چیست؟
لیپر یکی دیگر از انواع کاربردی بلوک دیوارچینی بوده که در طراحی آن از مواد مختلف از جمله پوکه پرلیت استفاده می‌شود. این پوکه ها ساختار متخلخلی دارند و از وزن پایینی برخوردار هستند، به همین دلیل این بلوک در دسته بلوک های سبک صنعتی جای می گیرد. از دیگر ویژگی های بلوک لیپر می توان به خاصیت عایق حرارتی آن اشاره کرد. علاوه بر آن بلوک لیپر غیر قابل اشتعال بوده و از مقاومت بالایی در برابر زلزله برخوردار است. از بلوک های پرلیتی متناسب با شرایط و نیاز کاری می توان در بخش های مختلف سازه استفاده کرد.
نکات مهمی که در هنگام دیوارچینی باید رعایت شود
در هنگام دیوارچینی لازم است به یک سری نکات و فاکتورها توجه شود که عمل به آنها تأثیر زیادی بر کیفیت و دوام دیوارها دارد. در ابتدا قائم بودن دیوار از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده که جهت اجرای صحیح آن لازم است از ابزارهای کاربردی در این زمینه مانند شاقول استفاده شود. مورد دوم توجه به امتداد رج ها در طراحی دیوارها بوده که باید به صورت کاملاً افقی اجرا شوند. قفل و بست کامل بلوک ها در اجرای دیوارها از دیگر نکات مهم در این زمینه بوده که تأثیر زیادی بر استحکام و یکپارچگی آنها خواهد داشت. همچنین انتخاب نوع بلوک دیوارچینی و ضخامت ملات مورد استفاده در اجرای آن باید بر اساس نقشه های اجرایی و مطابق با دستورالعمل های دستگاه نظارت صورت گیرد.
در صورتی که قصد استفاده از بلوک های سفالی در اجرای دیوار را دارید لازم است قبل از استفاده این بلوک ها با آب خیسانده شوند. این کار مانع از جذب آب ملات توسط بلوک و افت کیفیت آن شده و تأثیر زیادی بر کیفیت اجرایی و دوام آن دارد. همچنین در ساخت دیوارهای باربر و حمال لازم است از یک نوع بلوک دیوارچینی استفاده شود. از دیگر نکات مهم در اجرای دیوارها اتصال آنها از طریق سنجاقک ها به بخش ستون سازه بوده که تأثیر زیادی بر استحکام آنها خواهد داشت. پس تکمیل فرایند دیوارچینی لازم است دیوار به مدت سه روز مرطوب نگه داشته شود تا از کیفیت و دوام لازم برخوردار شود.
قیمت دیوارکشی با بلوک چقدر تمام می شود؟
قیمت دیوارکشی با بلوک به عوامل مختلفی بستگی دارد که در این بخش به بررسی آنها خواهیم پرداخت. عامل اول حجم کاری و ابعاد دیوارها بوده که باعث تغییر در قیمت نهایی دیوارکشی با بلوک می شود. هر چه ابعاد دیوارها و وسعت پروژه بیشتر باشد به تعداد بلوک های بیشتری برای این کار نیاز است که خود باعث بالا رفتن هزینه ها می شود. نوع بلوک دیوارچینی مورد استفاده در دیوارها عامل دیگری است که باعث ایجاد تفاوت در قیمت دیوارکشی می شود. همان طور که اشاره کردیم در فرایند دیوارکشی از انواع بلوک سفالی، سیمانی، هبلکس و غیره استفاده می شود که با توجه به نوع طراحی و ساختاری که دارند از قیمت متفاوتی برخوردار هستند.
کیفیت ساخت بلوک ها و نوع متریال بکار رفته در طراحی آنها نیز می تواند بر کارایی این نوع مصالح و قیمت تمام شده آنها تأثیرگذار باشد که این عامل نیز باعث ایجاد تفاوت در قیمت و هزینه نهایی دیوارکشی با بلوک می شود. کیفیت ملات مورد استفاده در اجرای دیوار عامل دیگری است که باعث ایجاد تغییر در قیمت دیوارکشی می شود. نوع دیوار مورد طراحی و کاربری آن (باربر و غیرباربر) از دیگر عوامل تأثیرگذار بر قیمت دیوارکشی با بلوک است. دیوارهایی باربر در مقایسه با دیوارهای غیرباربر از ضخامت بیشتری برخوردار هستند و در طراحی آنها از حجم بالایی از بلوک دیوارچینی و ملات استفاده می شود و به همین دلیل هزینه های اجرایی آنها بالاتر است. علاوه بر این موارد نوع طراحی دیوار و تخصص نیروی کار نیز می تواند بر قیمت دیوارکشی با بلوک تأثیرگذار باشد.
زمان خرید بلوک دیوارچینی باید به چه نکاتی توجه کنیم؟
قبل از خرید بلوک دیوارچینی لازم است به یک سری نکات و فاکتورها توجه شود که در این بخش به بررسی آنها خواهیم پرداخت. نکته اول توجه به نوع دیوار و کاربری آن بوده که لازم است متناسب با شرایط آن از بلوک های دیوارچینی استفاده شود. به عنوان مثال در اجرای دیوارهای باربر لازم است از بلوک های سنگین و با استحکام بالا استفاده شود در حالی که اجرای دیوارهای غیرباربر با بلوک های سبک نیز امکان پذیر خواهد بود. نکته دوم توجه به مقاومت بلوک ها و ظرفیت تحمل بار در آنها بوده که می بایست بر اساس شرایط و نیاز کاری انتخاب شود.
برخی بلوک ها به دلیل طراحی خاص و مقاومی که دارند با وجود وزن پایین از استحکام بسیار بالایی برخوردار بوده و از آنها می توان در اجرای دیوارهای باربر نیز استفاده کرد. نوع کاربری بلوک دیوارچینی فاکتور دیگری است که در هنگام خرید این مصالح لازم است مود توجه قرار گیرد. برخی بلوک ها به دلیل نوع طراحی که دارند به عنوان یک عایق حرارتی عمل کرده و از آنها می توان در طراحی دیوارهای با خاصیت عایق حرارتی استفاده کرد. استفاده از این بلوک ها در دیوارچینی باعث صرفه جویی در مصرف انرژی و کاهش هزینه های جاری در ساختمان می شود. استفاده از بلوک‌های با خاصیت عایق صوتی، گزینه‌ی مناسبی برای ساخت سازه‌هایی است که
در مناطق پرسر و صدا و شلوغ احداث می‌شوند. وزن بلوک‌ها باید در هنگام خرید آنها مورد توجه قرار گیرد زیرا تأثیر زیادی بر فرایند سبک‌سازی ساختمان دارند. علاوه بر این، مقاومت بلوک‌ها در برابر آتش و فناوری مورد استفاده در ساخت آنها نیز نکاتی است که باید در نظر گرفته شوند.
مهار بلوک دیوار در برابر زلزله با وال پست منقطع در ساختمان بتنی و فولادی
وال پست منقطع از روش های کاربردی در مهار بلوک دیوار در برابر زلزله بوده که در ساختمان های بتنی و فولادی مورد استفاده قرار می گیرد. از وال پست منقطع برای اتصال میانقاب های غیرباربر به بخش های مختلف اسکلت اصلی سازه استفاده می شود.در تعریف میان‌قاب‌ها، این اصطلاح به دیوارهای حایلی اشاره دارد که در داخل یا خارج ساختمان ساخته می‌شوند و برای پر کردن فضای بین قاب‌های سازه به‌کار می‌روند. این قاب‌ها معمولاً به دو صورت فلزی یا بتنی طراحی می‌شوند و نقش حیاتی در استحکام و مقاومت ساختمان در برابر نیروها و بارهای وارده ایفا می‌کنند.
از آن جایی که بلوک دیوارچینی از مصالح متداول در طراحی میانقاب ها به شمار می رود استفاده از روش وال پست منقطع می تواند به مقاومت و استحکام این مصالح در برابر زلزله کمک زیادی کند. با اجرای وال پست منقطع دوام و طول عمر دیوارها بیشتر شده و ایمنی کل سازه در برابر آسیب های وارده افزایش می یابد. در اجرای وال پست منقطع از نبشی و ناودانی منقطع، میلگرد بستر و وادارهای قائم و افقی به کار می‌روند. اجرای صحیح این عناصر تأثیر زیادی بر استحکام و مقاومت مجموعه میانقاب در برابر نیروهای وارده خواهد داشت. در آخر روش وال پست منقطع مورد تأیید آیین نامه های اجرایی بوده و به صورت گسترده در این زمینه مورد استفاده قرار می گیرد.
مهار بلوک دیوار در برابر زلزله به روش وال مش در ساختمان بتنی و فولادی
روش وال مش به عنوان یک نسل نوین وال پست، امروزه به عنوان یک روش کاربردی در مهار دیوارهای غیرسازه‌ای در ساختمان‌های بتنی و فولادی استفاده می‌شود. این روش تأثیر زیادی بر انسجام و یکپارچگی دیوارها دارد. بلوک دیوارچینی یکی از مصالح متداول در طراحی دیوارهای غیرسازه‌ای است و استفاده از روش وال مش می‌تواند به افزایش استحکام و مقاومت این بلوک‌ها در برابر زلزله کمک کند. همچنین، فرآیند بلوک چینی در این روش به سرعت بالا و با آسانی انجام می‌شود، که باعث افزایش سرعت اجرایی وال مش نسبت به روش‌های دیگر می‌گردد. در این روش، نیازی به استخدام افراد متخصص برای اجرای آن نیست و یک تیم نیمه حرفه‌ای هم می‌تواند از عهده اجرای آن برآید. در آخر امکان استفاده از روش وال مش در ساختمان های بدون وال پست اولیه نیز وجود دارد.
کلام آخر
بلوک دیوارچینی از اجزای مهم دیوارها در بخش های مختلف سازه بوده که کیفیت ساخت آنها تأثیر زیادی بر استحکام و مقاومت دیوارها در برابر نیروهای وارده دارد. این بلوک ها در انواع و ابعاد مختلفی عرضه می شوند و در ساخت آنها از متریال متفاوتی استفاده شده است. از این بلوک ها با توجه به جنس و نوع طراحی که دارند می توان در بخش های مختلف سازه و به عنوان بخشی از دیوارهای سازه ای و غیرسازه ای استفاده کرد.
از روش‌های مختلفی برای مهار بلوک دیوار در برابر زلزله استفاده می‌شود. دو روش پرکاربرد این کار، روش وال پست منقطع و روش وال مش هستند. روش‌های تعمیر بتن، اثرات مهمی بر استحکام و یکپارچگی دیوارهای غیرسازه‌ای و بلوک‌های مورد استفاده در طراحی آنها دارند و باعث افزایش دوام و ایمنی آنها در مقابل زلزله می‌شوند.
