نشریه شماره 714+آخرین ویرایش (1401)

نشریه 714 (دستورالعمل طراحی سازه ای نمای ساختمان ها) یکی از مهمترین مراجع در زمینه ساخت و ساز است، به‌ویژه در ارتباط با طراحی و اجرای نماها. این نشریه، با توجه به شرایط جغرافیایی متنوع کشورمان که شامل مناطق زلزله‌خیز و مستعد به طوفان است، اصول ایمنی و مقاومت ساختمان‌ها را تأکید می‌کند. بنابراین، رعایت ضوابط این نشریه در طراحی و اجرای نماها بسیار حیاتی است تا ساختمان‌ها در برابر خطرات طبیعی مقاومت کافی داشته باشند. مقاله حاضر به بررسی این نشریه و اهمیت آن در ارتقاء کیفیت ساخت و ساز می‌پردازد. در این مقاله به بررسی این نشریه خواهیم پرداخت و امیدواریم تا پایان، همراه ما باشید.

نشریه 714 (دستورالعمل طراحی سازه ای نمای ساختمان ها)

مطابق با دستورالعمل نشریه 714 که توسط مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی و سازمان برنامه و بودجه تدوین و منتشر شده است، فرایند طراحی و اجرای نمای خارجی ساختمان‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این نشریه حاوی دستورالعمل‌ها و استانداردهایی است که برای طراحی و اجرای نمای خارجی ساختمان‌ها لازم است رعایت شود. نشریه 714 به‌طور جامع شرح می‌دهد که انواع نماهای خارجی چگونه باید اجرا شوند. همچنین ضوابط لازم برای افزایش ایمنی نماهای ساختمان در برابر بارهای مختلف از جمله نیروهای لرزه‌ای، ضربات، باد و سایر عوامل محیطی را توضیح می‌دهد. چنین، معمولاً نشریات مانند 714 دارای امکانات بهبود و اصلاح هستند و بنابراین معمولاً با نسخه‌های به‌روزشان منتشر می‌شوند. بنابراین، توصیه می‌شود که مقامات مربوطه به‌طور دوره‌ای با نسخه‌های به‌روز شده این دستورالعمل‌ها آشنا شوند و آنها را به‌طور کامل رعایت نمایند.

تفاوت ویرایش جدید (1401) با ویرایش قدیم  (1395) نشریه 714

با توجه به ابلاغ ویرایش جدید نشریه 714 امور نظام فنی و اجرایی کشور با عنوان دستورالعمل طراحی سازه ای و ضوابط عملکردی و اجرایی نمای خارجی ساختمان ها (بازنگری اول) ، توسط مجری طرح و اعضای شورای تدوین ضابطه 714 مرکز تحقیقات راه،‌مسکن و شهرسازی اعلام می گردد،‌ ضابطه مذکور از تاریخ 1401/07/01اجرایی و بخشنامه 95/758396مورخ 1395/07/10فاقد اعتبار می باشد. همانطور که در پیشگفتار ویرایش جدید (1401) نشریه 714 آمده است، ویرایش اول این نشریه با عنوان “د ستورالعمل طراحی سازه اي و الزامات و ضوابط عملکردي و اجرایی نماي خارجی ساختمان ها” در سال 1395 با همکاري سازمان مجري ساختمان ها و تاسیسات دولتی و عمومی تهیه و جهت بهره برداري جامعه مهند سی تو سط سازمان برنامه و بودجه ابلاغ گردید. اکنون پس از قریب به پنج سال از ابلاغ وی رایش اول این دستورالعمل با توجه به آزمایشات و مطالعات مداوم انجام شده بر روي انواع مختلف نما در بخش سازه مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازي و ورود انواع نوین نما به صنعت ساخت و ساز کشور لزوم بروز رسانی و تکمیل این دستورالعمل احساس شده و در برنامه کاري قرار گرفت. با توجه به مطالب فوق، بازنگري اول این ضابطه پس از تهیه و کسب نظر عوامل ذینفع نظام فنی و اجرایی کشور به سازمان برنامه و بودجه ارسال شد ، که پس از بررسی براساس نظام فنی اجرایی یکپارچه، موضوع ماده 34 قانون احکام دائمی برنامه هاي توسعه کشور و ماده 23 قانون برنامه و بودجه تصویب و ابلاغ گردید.

شاید بتوان مهمترین تفاوت ویرایش جدید (1401) با ویرایش قدیم  (1395) نشریه 714 را اضافه شدن بخشی با عنوان “ضوابط طرح و اجراي دیوارهاي ساختمان (دیوارهاي نگهدارنده نما)” (فصل دوازدهم) دانست که در این فصل مفاهیم مرتبط با وال پست با دیتیل های بسیار مناسب مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین کاستی های مرتبط با روش وال مش در نشریه های دیگر در این فصل تا حدودی بر طرف شده و با ارائه دیتیل های اجرای وال مش و همچنین مبانی طراحی وال مش کمک شایانی به رفع ابهام مهندسین طراحی و مجرری نموده است.

فهرست مطالب نشریه 714

برای آشنایی بهتر شما با محتوای نشریه 714، از شما دعوت می شود موضوع سرفصل های آن را بررسی کنید.

نشریه 714: فصل اول

در اولین فصل، درباره‌ی انواع نما، عوامل تقویت و ایمنی و دستورالعمل‌های مرتبط صحبت شده است. براساس این آیین‌نامه، دسته‌بندی انواع نما بر اساس دو معیار انجام می‌شود: نحوه اجرا و مواد استفاده‌شده.

نشریه 714: فصل دوم

فصل دوم نشریه شامل الزامات اجرایی ملاحظات و معیارهای کلی در رفتار نماها و اتصالات مربوط به آن است. بررسی های این فصل به الزامات مصالح انواع نما، از جمله نماهای سنگی، سرامیکی، آجری، سیمانی، شیشه ای و فلزی پرداخته است. نشریه 714 همچنین نکاتی را در خصوص چگونگی ارتقای مقاومت نما در برابر تاثیرات جوی، عایق کاری و بخاربندی آن اختصاص داده است.

نشریه 714: فصل سوم

در سومین فصل، به بارهای وارده به نمای ساختمان پرداخته است. این بررسی شامل تعیین نوع بارها و چگونگی ارزیابی آن هاست. انواع بار وارده در این حیطه شامل بار حاصل از زمین لرزه و باد و نیز بار ثقلی است.

نشریه 714: فصل چهارم

فصل چهارم، به طور اختصاصی به نمای سنگی پرداخته و بخش های مختلف این گونه نما را از لحاظ مصالح به کار رفته (تراورتن، گرانیت، مرمر و …) مورد بررسی قرار داده است. الزامات اجرایی مرتبط با انواع نمای سنگی نیز با توجه به خصوصیات هر سنگ در این فصل از نشریه 714 ارایه شده اند.

نشریه 714: فصل پنجم

پنجمین فصل، به نماهای آجری اختصاص یافته است و شرحی از انواع این نما، انواع آجر، استانداردهای هر نوع، الزامات عمومی و ضوابط اجرایی را به شکل مفصل و دقیق ارایه داده است.

نشریه 714: فصل ششم

در فصل بعدی که ششمین فصل محسوب می شود، نماهای سیمانی مورد بررسی واقع شده اند. به منظور اجرای این نماها از سیمان، ماسه، آهک و آب استفاده می گردد و در نهایت، یک لایه رنگ، سطح ایجاد شده را می پوشاند. نمای سیمانی هم به منظور پوشش دادن فضای داخلی و هم فضای خارجی کاربرد دارد. توضحیات مربوط به انواع نمای سیمانی و الزامات اجرایی آن در این فصل قابل دسترسی است.

نشریه 714: فصل هفتم

بررسی نماهای سرامیکی در فصل هفتم صورت گرفته است. این نوع از نما با به کارگیری سرامیک به شکل خشک یا تر اجرا می شود. در روش خشک، مصالح با کمک اتصالات مخصوص در محل خود نصب و مهار می شوند. در روش تر اما نصب مصالح با کمک سیمان صورت می پذیرد. چگونگی نصب، الزامات اجرایی و دستورالعمل های لازم در این زمینه را می توان در این فصل یافت.

نشریه 714: فصل هشتم

فصل شماره هشت، در رابطه با نماهای کامپوزیت تالیف شده که در طی سالیان اخیر کاربرد زیادی داشته است. به منظور اجرای اصولی این گونه نما باید جزییات اجرایی ذکر شده در این فصل را به دقت مورد مطالعه قرار داد.

نشریه 714: فصل نهم

از دیگر انواع نما که در نهمین فصل نشریه 714 مورد بررسی دقیق قرار گرفته، نمای شیشه ای است که خود انواع مختلفی چون دیوار پرده ای دارد. در این فصل می توان به اطلاعات کاملی از نحوه نصب انواع این گونه نما گرفته تا بار تجهیزات تمیز کننده دست پیدا کرد.

نشریه 714: فصل دهم

نمای بتنی پیش ساخته از انواع نمای بتنی است. اطلاعات مورد نیاز در رابطه با پانل ها، اتصالات آن ها با سازه، لایه های پوششی و نیز وجود عایق در آن ها از مواردی است که می توانید در این فصل مورد مطالعه قرار دهید.

نشریه 714: فصل یازدهم

در رابطه با نماهای خاص که جزو دسته های پیشین قرار نمی گیرند نیز ضوابطی در نظر گرفته شده که فصل یازدهم را تشکیل داده اند. از جمله این انواع نما می توان نمای سنگ مصنوعی، نمای اتیکس (ETICS)، نمای بتن مسلح و … را نام برد که هر یک جزییات مختص به خود را دارند.

نشریه 714: فصل دوازدهم

و اما دوازدهمین فصل که آخرین فصل آن نیز هست، به ضوابط طرح و اجرای دیوارهای ساختمان (دیوارهای نگهدارنده نما) پرداخته و در واقع، دیوارهای خارجی را بررسی نموده است. این فصل که اهمیت ویژه ای برخوردار است، استانداردهای لازم جهت اجرای اصولی دیوارهای نگهدارنده نما، مستحکم سازی، تسلیح و نیز اتصالات لازم به شکل دقیق ارایه شده اند. همچنین در انتهای این فصل توضیحاتی در رابطه با نحوه اجرای دیوار جان پناه در اختیار قرار گرفته است.

طراحی و اجرای سیستم نمای دارای عایق حرارتی خارجی (نمای اتیکس ETICS)

با سوق پیدا کردن صنعت ساخت و ساز به سمت بهره وری انرژی طی سال های گذشته، شاهد عملکرد بهتر ساختمان ها در زمینه کاهش اتلاف انرژی بوده و هستیم.همچنین با توجه به ضرورت استفاده از عایق حرارتی در ساختمان‌های امروزی و تأثیر گسترده‌ای که نما بر کاهش اتلاف انرژی دارد، تنوع روش‌های طراحی برای دستیابی به این هدف روز به روز بیشتر می‌شود.

رویکرد صرفه‌جویی در مصرف انرژی در نماسازی، که از مدت‌ها پیش در سراسر جهان به کار گرفته می‌شود، اکنون در ایران نیز به عنوان یک اصل برای انتخاب مصالح و نماسازی مورد توجه قرار می‌گیرد. اگرچه تا کنون با ضعف‌های بسیاری همراه بوده، اما آغازی است بر فصل تازه‌ای از ساخت و ساز با هدف کاهش مصرف انرژی، که می‌تواند آینده بهتری را برای ساکنین زمین فراهم کند. طبق تعریف ارایه شده در نشریه 714، یکی از انواع سیستم های موجود جهت نماسازی که بر اساس همین رویکرد به کار گرفته می شود، سیستم نمای اتیکس (ETICS) است.

 اجزای نمای دارای عایق حرارتی خارجی:

1. عایق: مهم ترین بخش نمای اتیکس و کلید موفقیت آن در زمینه کاهش اتلاف انرژی است. از مرسوم ترین گزینه ها جهت عایق سازی این نما می توان فوم پلی استایرن منبسط شده و پشم معدنی تخته ای را نام برد. البته می توان از سایر عایق های موجود نیز بهره گرفت. لایه عایق در این نما با کمک میخ پرچ به دیوار نگهدارنده اتصال پیدا می کند.
2. مسلح کننده: بخش دیگر نما که با هدف تسلیح تخته های عایق به کار می رود، یک لایه اندود از جنس سیمان همراه با مش الیاف مسلح کننده است. لازم به ذکر است که مش فایبرگلاس مورد استفاده در این زمینه باید مقاوم به قلیا باشند؛ چرا که محیط سیمان قلیایی است. این فرایند به منظور پیشگیری از ایجاد ترک اجرا می گردد.
3. پوشش نهایی: برای ایجاد پوشش نهایی روی کار می توان از چوب، آجر لعابدار، سرامیک، اندود، فلز و دیگر مواد مشابه استفاده نمود.

ظاهر نمای اتیکس تا حد زیادی مشابه نمای سیمانی است و از این رو برخی آن را نمای سیمانی مرکب می نامند. در این سیستم نماسازی باید لایه های مختلف، درزبندها، درزپوش ها و ادوات، جهت اتصال مناسب دارای سازگاری باشند. بر اساس طبقه بندی نشریه 714، نمای اتیکس شامل دو دسته است:

• نوع PB:

نمای اتیکس از نوع پایه پلیمری که اصطلاحا به آن نمای اتیکس با پوشش نرم گفته می شود. این نوع نما دارای ورقه های عایق از جنس پلی استایرن منبسط شده متصل به لایه زیرین است. ضخامت لایه نهایی (شبکه الیاف، پوشش پایه و پوشش نهایی) در این نوع نما باید تقریبا معادل 3 میلی متر منظور گردد.

• نوع PM:

نمای اتیکس با پایه پلیمری اصلاح شده معمولاً به عنوان یک نوع نمای اتیکس با پوشش سخت شناخته می‌شود. در این نوع نما، از پلی‌استایرن اکسترود شده به عنوان عایق استفاده می‌شود که با استفاده از پیچ‌های فولادی، دارای کلاهک پلاستیکی با لایه زیرین اتصال می‌یابد. پوشش پایه در این حالت باید از سیمان پرتلند اصلاح شده با پلیمر ساخته شده و دارای ضخامت حداقل 6 میلی‌متر باشد.

اتیکس از آن دست نماهای عایق است که با گذشت چندین سال از تاریخ شکل گیری آن به ایران راه پیدا کرد. این نما را می توان یک نمای مرکب از مصالح گوناگون دانست که کارایی بسیار مناسبی در اجرای ساختمان های امروزی دارد. اتیکس را با نام نمای عایق حرارتی بیرونی و نازک کاری نیز می شناسند که طراحی آن علاوه بر عایق بودن با هدف مقابله در برابر بار ناشی از زمین لرزه، باد و ضربات شدید صورت گرفته است.

نمای اتیکس در حال حاضر از طرف سازمان نظام مهندسی تایید شده است. در نشریه 714 به طور مفصل به آن پرداخته شده تا مهندسین بتوانند با مطالعه ضوابط و استانداردهای مربوطه، جهت اجرای اصولی و صحیح آن در انواع ساختمان‌ها اقدام نمایند.

اجزای تشکیل دهنده سیستم نمای اتیکس

با توجه به کاربردی که اتیکس به عنوان یکی از انواع سیستم نمای عایق در ساختمان سازی امروزی پیدا کرده است، یکی از موارد مهمی که باید حین خرید و اجرا مورد توجه ویژه قرار گیرد، ساختار و اجزای تشکیل دهنده آن است؛ چرا که این نما یک نمای چند جزیی است و لایه های گوناگونی را در بر می گیرد. به عبارت دیگر، نمای اتیکس را می توان نمای مرکب سیمانی نامید که از ترکیب چند بخش حاصل می شود.

اجزایی که جهت ایجاد نمای عایق حرارتی اتیکس به کار می روند، شامل یک لایه از جنس فوم عایق پلی استایرن، شبکه الیاف مسلح شده از نوع شیشه ای مقاوم در برابر قلیا، یک لایه در نقش پوشش پایه و یک لایه نیز به عنوان پوشش نهایی هستند. شبکه الیاف مذکور باید درون لایه پوشش پایه قرار گیرند که عموما پلاستری از جنس سیمان و دارای خاصیت قلیایی است. به همین دلیل نیز الیاف مصرفی باید حتما مقاومت مناسبی در برابر محیط قلیایی داشته باشند.

اجزای نمای اتیکس :

• چسب: نخستین لایه نمای اتیکس را تشکیل می دهد که به منظور اتصال صفحه عایق به سطح خارجی دیوار مورد نظر به کار گرفته می شود.
• صفحه عایق: لایه بعدی است که با استفاده از چسب به دیوار خارجی متصل می گردد. این صفحه عایق معمولا از جنس فوم پلی استایرن یا پشم سنگ است. نوع عایق به کار رفته بستگی به نوع نمای اتیکس دارد.
• بست های مکانیکی: به منظور تثبیت جایگاه صفحات عایق روی دیوار خارجی از بست های مکانیکی بهره گرفته می شود تا شرایط جهت کار گذاشتن لایه های بعدی فراهم گردد.
• پوشش پایه: یک لایه از جنس پلاستر سیمانی به عنوان پوشش پایه روی بست های مذکور اعمال می شود.
• مش فایبرگلاس: به منظور تقویت نمای اتیکس از شبکه الیاف استفاده می شود. در واقع با کمک مش فایبرگلاس می توان جایگاه بست ها و صفحات عایق را روی دیوار خارجی تثبیت نمود.
• پوشش نهایی: در نهایت و به عنوان آخرین جزء، یک لایه دیگر سطح کار را می پوشاند که همان پوشش نهایی نمای اتیکس است. این لایه نقش نمای بیرونی را ایفا کرده و معمولا در کنار ماندگاری بالا باید از ظاهری مناسب نیز برخوردار باشد.

ضوابط و الزامات اجرایی وال پست در نشریه 714

فصل دوازدهم ضابطه 714 سازمان برنامه و بودجه به ضوابط و الزامات اجرایی وال پست جهت تأمین پایداري عمود بر صفحه براي هر نوع اجراي دیوار غیر سازه ای در ساختمان می پردازد. مطابق نشریه 714 والپست دو وظیفه اساسی دارد که عبارتند از:

• محدود کردن طول آزاد دیوار
• انتقال بارهاي توزیع شده در راستاي افقی به تیرها

بر این اساس طول آزاد دیوارها در پلان نباید از 4 متر و ارتفاع آزاد آن نباید از 3.5 متر متر بیشتر در نظر گرفته شود. به همین منظور در دیوار های با طول بیش از 4 متر از وادار با مقطع بتنی یا فلزی به عنوان تکیه گاه ، جهت مهار خارج از صفحه دیوار و کاهش طول دیوار استفاده کرده و در دیوار های با ارتفاع بیش از 3.5 متر، ارتفاع آزاد دیوار با ا ستفاده از عضو افقی با مقطع فولادي یا بتنی (تیرك) ارتفاع آزاد را کاهش داد. جزییات وادارهای قائم و افقی در ادامه این فصل از نشریه آورده شده است. باید توجه کرد که مقاومت دیوار جداسازي شده غیر مسلح در راستاي افقی ناچیز است. بنابراین اجراي وال پست باید همراه با تسلیح دیوار باشد چون در غیر اینصورت با اجراي والپست تقاضاي خمشی افقی در دیوار بیشتر از ظرفیت آن شده و اجراي والپست بدون تسلیح دیوار باعث خرابی دیوار در نیروي کمتري میشود. به همین منظور در بخش 12-2-2-3 این فصل ضوابط و مبانی طراحی میلگرد بستر یا بست براي مهار خمشی خارج از صفحه دیوار بنایی در راستاي افقی آورده شده است.

در ادامه این فصل جزییات اجرایی وال پست در ساختمان آورده شده است که به طور خلاصه عبارتند از:

• جزییات اجرایی دیوار خارجی بلوکی داراي ملات سیمانی مسلح شده به میلگرد بستر
• جزییات اجراي عایق پشم سنگ و مش الیاف یا رابیتس بر روي وادار
• نمونهاي از وادار بتنی و جزییات اجرایی آن در دیوار بلوکی
• جزییات اجرای وادار به سقف
• جزییات دیوارهاي بلوکی با ارتفاع بیش از 3.5 متر داراي تیرك و وادار
• جزییات اجرایی اتصال تیرك و وادار در دیوار با ارتفاع بیش از 3.5 متر
• جزییات مهار دیوار خارجی ساخته شده از بلوك به ستون با استفاده از نبشی یا ناودانی
• روشهاي مهار دیوار به ستون جهت نیروي خارج از صفحه
• جزییات اجرایی در محل تلاقی دیوار با سقف – اتصال دیوار به سقف با استفاده از نبشی
• جزییات اجراي ناودانی سرتاسري در مجاورت تیر و ستون در دیوارهاي بیمارستانی
• جزییات اجراي دیوارهاي متقاطع و نحوه اجراي وادار در محل اتصال دو دیوار
• جزییات اجراي دیوار متقاطع با استفاده از بست انعطاف پذیر
• نحوه اجراي وادار در دو طرف بازشو هاي بزرگتر از 2.5 متر
• جزییات نحوه قرارگرفتن صفحات انتظار جهت اتصال مهار دیوار در تیر و ستون بتنی
• جزییات مهار جانپناه بنائی توسط وادار فلزي
• جزئیات اجرایی اتصال جانپناه با وادار بتنی

مسلح کردن دیوار با شبکه الیاف یا وال مش

طبق توضیحات ارایه شده در نشریه 714، یکی از روش های موجود جهت مهار لرزه ای دیوارها، تسلیح آن ها با کمک شبکه الیاف است که با نام سیستم وال مش نیز شناخته می شود. وال مش را می توان نسل امروزی وال پست های نام آشنا دانست که به نوعی جایگزین وال پست نیز محسوب می شود. این سیستم در انواع اسکلت بتنی و فولادی کاربرد داشته و طبق نشریه 714 استفاده از آن به عنوان یک راهکار نوین برای مهار لرزه ای عناصر غیر سازه ای ساختمان (از جمله دیوارها) امروزه مورد توجه ویژه قرار گرفته است.

با استفاده از سیستم نوین وال مش و اجرای نوارهای مش از جنس فایبرگلاس بر سطح دیوار مورد نظر با اعمال پلاستر معدنی، امکان ایجاد یک کامپوزیت سیمانی قدرتمند را فراهم می کند که به منظور بالا بردن هر چه بیش تر استحکام دیوار غیر سازه ای در برابر لنگر ناشی از نیروی لرزه ای کاربرد دارد. جهت آشنایی بیشتر با وال مش می توانید مقاله “وال مش چیست؟” را مطالعه کنید.

نحوه عملکرد سیستم وال مش مطابق نشریه 714

در سیستم وال مش، خمش دیوار به صورت یک طرفه و در امتداد قائم است. از این رو، احتیاجی به استفاده از وادار برای مهار لرزه ای دیوار نیست و محدودیتی نیز طول دیوار را متوجه خود نمی سازد. باید دقت شود که در چنین حالتی، لبه های دیوار و نیز مجاورت بازشوها نیازمند اجرای شبکه الیاف هستند. در سیستم وال مش، نوارهای شبکه ای که  از الیاف شیشه ای ساخته شده‌اند مورد استفاده واقع می شوند. این نوارها با جای گرفتن روی سطح دیوار پس از انجام نازک کاری با متد پاششی یا به کمک دستگاه، عملکرد خود را به اجرا می گذارند. پس از اجرای لایه نهایی پلاستر، بایست نبشی مهار خارج صفحه دیوار را در بخش بالایی و پایینی نصب نمود.

یکی از نکات مهمی که در نشریه 714 ذکر شده، این است که در صورت اعمال نازک کاری بر روی دیوار با استفاده از پلاستر سیمانی، برای مقاومت در برابر محیط قلیایی سیمان، الیاف مورد استفاده در وال مش باید از نوع مش فایبرگلاس مقاوم به قلیا (مش فایبرگلاس AR-Glass) با مقاومت تسلیمی حداقل 1000MPa باشند. اما اگر پلاستر استفاده شده برای نازک کار گچی باشد، استفاده از الیاف E-Glass با مقاومت تسلیم مشابه توصیه می‌شود. در هر دو حالت، میزان الیاف مصرفی باید بر اساس مشخصات محاسبه شود. همچنین، نشریه 714 ادعا می‌کند که به دلیل از بین بردن وادارها و عدم نیاز به اجرای میلگرد بستر، سیستم وال مش نسبت به روش‌های دیگر اقتصادی‌تر است و حتی در ساختمان‌های قبلی نیز قابل اجرا است.

تشابه سیستم FRCM و وال مش

اساس وال مش، به کارگیری سیستم FRCM است که در آن کامپوزیت تسلیح شده، وظیفه مهار لرزه ای دیوار را عهده دار می‌شود. نصب توری فایبرگلاس بر سطح دیوار غیر سازه ای از دو طرف، یکپارچگی و انسجام آن را به همراه داشته و به این شکل، عملکرد دیوار را در مقابله با بارهای ناشی از زمین لرزه ارتقا می بخشد. اجرای این سیستم برای پیشگیری از ایجاد ترک در دیوار در اثر وقوع زلزله یا وزش بادهای شدید موثر واقع می شود. در واقع، وال مش با انتقال نیروی وارده از دیوار به سازه، مانع ایجاد خسارات جدی می گردد.

جالب است بدانید که اجرای وال مش نسبت به وال پست سنتی بسیار ساده تر و حتی در بناهای بلند مرتبه نیز امکان پذیر است. همچنین امروزه بسیاری از دیوارهای پیش ساخته در ساختار خود دارای سیستم وال مش هستند که فرایند اجرا را از این نیز ساده تر می سازد.

ساختار وال مش

بر اساس جزییات ارایه شده توسط نشریه 714 و سایر نشریات، وال مش در ساختار خود بخش های مختلفی دارد که هر یک با استفاده از مصالح مخصوص اجرا می شوند. این بخش ها شامل موارد زیر هستند:

• توری وال مش:

توری فایبرگلاس، مهم ترین جزء سیستم به شمار می رود و دارای دو نوعE-glass و AR-glass است. نوع اول به طور معمول در شرایط عادی کاربرد دارد و نوع دوم در صورت وجود محیط قلیایی به کار می رود. توری وال مش از الیاف کامپوزیت و شیشه تولید می‌شود و دارای خصوصیات منحصر به فرد است.

• پلاستر:

اجرای وال مش نیازمند اجرای نازک کاری است و در این راستا از پلاسترهای معدنی استفاده می‌شود. این پلاسترهای معدنی شامل دو نوع گچی و سیمانی هستند که هر یک باید در جایگاه خود به کار روند. انتخاب نوع پلاستر باید به دقت و بر اساس شرایط موجود صورت گیرد. همان طور که پیش تر گفته شد، نوع پلاستر در انتخاب نوع توری موثر است؛ چرا که در صورت قلیایی بودن محیط، توری باید قابلیت مقاومت در برابر آن را داشته باشد. پلاسترهای سیمانی نیازمند نصب توری وال مش مقاوم به قلیا هستند؛ اما پلاسترهای گچی خیر.

• پروفیل:

در ساختار وال مش از نبشی یا ناودانی به عنوان پروفیل استاندارد بهره گرفته می شود که تاثیر مهمی روی نصب آن به شکل اصولی دارند. این پروفیل ها در راستای مهار خارج از صفحه دیوار به کار گرفته می شوند.

• چسب:

ماده ای که با هدف تثبیت پروفیل های مذکور در جایگاهشان مورد استفاده قرار می‌گیرد، چسبی است که باید حتما از نوع پایه اپوکسی منظور شود.

سخن پایانی

در این مطلب سعی بر معرفی یکی از مجموعه ضوابط مهم حیطه ساختمان سازی کشور با عنوان نشریه 714 بود که تبعیت از دستورالعمل های آن به منظور اجرای اصولی نمای ساختمان ها اهمیت ویژه ای دارد. در همین راستا، با ذکر خلاصه ای از فصول، یک راهنمای مختصر جهت دسترسی سریع شما به اطلاعات مورد نیاز ارایه شد که توضیحات مفصلی در رابطه با انواع نما را در بر دارد. همچنین در ادامه، سیستم وال مش به عنوان یکی از روش های پیشنهادی جهت مهار لرزه ای دیوار مورد بررسی قرار گرفت که بدون نیاز به وادار و میلگرد بستر در انواع سازه قابل اجراست. در نهایت، امید است مطالب ارایه شده در راستای پیشرفت روزافزون ساخت و ساز کشور در حیطه نماسازی مفید واقع گردد.