دیوار بلوک سفالی چیست؟

بلوک سفالی، معمولا به نام آجر سفالی هم شناخته می‌شود. این نوع مصالح ساختمانی به شکل قطعات با سوراخ‌هایی درون آن‌ها تولید و برای استفاده در دیوارهای ساختمانی ساخته و عرضه می‌شود. این بلوک ­ها معمولا در بخش ­های غیر باربر ساختمان کاربرد دارند و با پیشرفت تکنولوژی در زمینه ساخت و ساز، امروزه در انواع شکل و ابعاد تولید می­‌شوند. برای آشنایی بیش­تر با بلوک سفالی به ادامه مطلب رجوع کنید.

بلوک سفالی چیست؟

بلوک سفالی به نوعی از بلوک گفته می‌­شود که در تولید آن از خاک رس، آب به علاوه افزودنی­ ها استفاده می­‌شود. بلوک­‌ها با تهیه گل، قالب ­زنی و برش­ زنی تهیه و سپس خشک می­‌شوند. در مرحله بعد، بلوک‌­ها وارد کوره شده و در دمای 900 درجه به صورت پخته در می­‌آیند. حرارت سبب بالا رفتن دوام و مقاومت می­شود. این بلوک ها نهایتا به شکل قالب­‌های سوراخ­‌دار در می‌­آیند .

شکل بلوک­‌های سفالی مکعب مستطیلی و سطح آن­ها دارای شیار است که سبب اتصال بهتر آن­ها به بتن می­گردد. بعضی اوقات در تولید بلوک­ها از یک لایه فوم استفاده می‌شود که نقش عایق دارد و در تابستان و زمستان، آسایش حرارتی فضا را تامین می­‌سازد. جالب است بدانید که این بلوک­‌ها قابلیت جلوگیری از انتقال سر و صدا را نیز دارند و به عبارت دیگر، نوعی عایق صوتی نیز محسوب می‌­شوند.

انواع بلوک سفالی کدام هستند؟

بلوک سفالی به طور کلی از لحاظ ابعاد و اندازه شامل انواع 7، 10 و 15 سانتی­متری است که در اشکال معمولی و فوم ­دار تولید می­‌شوند.

بلوک سفالی فوم دار

این نوع بلوک، دارای لایه فوم است که نقش عایق را ایفا می­‌کند و برای متعادل کردن دمای فضا کاربرد دارد. استفاده از این بلوک به کاهش اتلاف انرژی می­‌انجامد.

بلوک سفالی سقفی

کاربرد این نوع از بلوک، پر کردن فضای میان دو تیرچه در سقف­‌های تیرچه بلوک است. این بلوک­‌ها غیر قابل اشتعال هستند و می­توانند وزن لوسترهای سبک را تحمل کنند. از طرف دیگر، بلوک سفالی سقفی قادر به جذب رطوبت نیز می­‌باشد.

بلوک سفالی 7 سانتیمتری

بلوک سفالی 7 سانتی­متری برای مواردی که دیوار دارای ضخامت کم­تر باشد (مثل دیوارهای جدا کننده، دیوارهای نازک، دیوارهای اطراف راه پله و آسانسور و …)، استفاده می­‌شود. این بلوک‌­ها معمولا مقرون به صرفه­‌اند، دارای 3 تا 4 منفذ می­‌باشند و در ابعاد 7*20*20 با وزن حدودی 1.8 کیلوگرم تولید می­‌شوند.

بلوک سفالی 10 سانتیمتری

نوع 10 سانتی­متری بلوک سفالی اغلب برای اجرای دیوارهای داخلی به کار می­رود. این نوع از بلوک، در کنار داشتن مزیت مقرون به صرفه بودن، عایق خوبی نیز هست و می‌تواند رطوبت را تا حد زیادی جذب کند. بلوک‌­های مذکور با 5 یا 6 منفذ، ابعاد 10*20*20 دارند و وزنشان چیزی در حدود 2.1 کیلوگرم است. روش تولید این بلوک، یکی از دو روش آفتابی یا خشک­‌کن است.

بلوک سفالی 15 سانتیمتری

و اما نوع 15 سانتی­متری بلوک سفالی، نوعی است که جهت اجرای دیوارهای داخلی و بیرونی با ضخامت زیاد به کار می­‌رود. با توجه به این­که بخش زیادی از تبادل حرارت و صدا توسط دیوارهای خارجی صورت می­گیرد، استفاده از این بلوک ­های ضخیم می­تواند تا حد زیادی کارساز باشد. این بلوک­‌ها که عموما ابعاد 15*20*20 دارند و وزنشان 3 کیلوگرم است، از قیمت مناسبی نیز برخوردارند.

ویژگی ­ها و مزایای بلوک سفالی کدام است؟

یک بلوک سفالی دارای خصوصیاتی به شرح زیر است:

• ضخامت در حدود 5 تا 20 سانتی‌متر که بر اساس مورد استفاده متغیر است.
• ساختار محکم و متراکم
• ایجاد صدای مشابه صدای زنگ حین برخورد با هم
• عدم خط و خش پذیری در اثر کشیدن جسم نوک تیز
• رنگ یکدست
• سطح بدون ترک‌­خوردگی

 مزایای این بلوک­ ها عبارتند از:

• بلوک سفالی دارای مقاومت قابل قبولی در برابر آتش ­سوزی است، تغییر شکل نداده و سبب افزایش میزان حریق نمی‌شود.
• عایق مناسبی در برابر صوت و حرارت به حساب می­آید که کاربرد آن را توجیه‌­پذیرتر می­سازد؛ چرا که می­تواند میزان مصرف گاز را تا حدی کاهش دهد و از هدر رفت انرژی جلوگیری کرد.
• استحکام و مقاومت بالای این بلوک، امتیاز آن برای استفاده در ساخت و ساز است.
• منافذ و شیارهای موجود در بلوک به اتصال بهتر آن به سازه فلزی یا بتنی کمک می­‌کنند.
• از جمله مصالح در دسترس برای عملیات دیوارچینی به شمار می‌­آید.
• معمولا در تمام موارد، دارای کیفیت و ابعاد مشابه است.
• استفاده از این بلوک بسیار مقرون به صرفه خواهد بود.

معایب بلوک سفالی کدام است؟

طبعا معایبی نیز در رابطه با بلوک­‌های سفالی وجود دارند که در ادامه به آن­ها اشاره خواهد شد:

• در زمان اجرا نیازمند یک لایه گچ و خاک با ضخامت زیاد جهت مسطح‌­سازی قسمت مورد نظر هستند.
• وزن نسبتا بالایی داشته و بار اضافی بر ساختمان تحمیل می­‌کنند.
• در صورت وجود آهک در خاک مورد استفاده در تولید بلوک، سطح آن دارای ترک خواهد شد.
• از آن­جایی که این بلوک ذاتا باربر نیست، مقاومت لازم جهت نصب موارد نیازمند رول پلاک دارد.
• پرتی و شکنندگی آن در زمان حمل و نقل بالاست.
• به ­کارگیری آن مدت زمان اجرای پروژه را افزایش می‌­دهد.
• مقاومت فشاری کمی دارد و دقیقا از همین روست که باربر محسوب نمی‌­شود.

در یک متر دیوارچینی چند عدد بلوک سفالی لازم است؟

برای محاسبات دیوارچینی باید اول تعداد بلوک مورد نیاز برای اجرای یک متر مربع دیوار را به دست آورد و سپس در کل متراژ مورد نظر ضرب کرد تا به عدد کل رسید. باید توجه داشت که ضخامت بلوک‌­ها نقشی در تعیین تعداد بلوک مورد نیاز جهت اجرای یک متر مربع دیوار ندارد و تنها طول و ارتفاع آن مد نظر قرار می­گیرند که 20*20 می‌باشد. به این شکل، تعداد بلوک مورد نیاز برای یک متر مربع دیوار به شکل زیر به دست می­‌آید:

اگر یک متر طول دیوار (100) را تقسیم بر طول یک بلوک سفالی (20) کنید، تعداد بلوک مورد نیاز (5) به دست می­آید.

به همین ترتیب، اگر یک متر ارتفاع دیوار (100) را نیز بر ارتفاع یک بلوک سفالی تقسیم نمایید، تعداد بلوک مورد نیاز (5) حاصل می­شود.

در نهایت، با توجه به این که یک متر مربع دیوار دارای یک متر طول و یک متر ارتفاع (100*100) است، تعداد کل بلوک مورد نیاز برای اجرای آن (5*5) معادل 25 خواهد بود. بنابراین، برای یک متر دیوارچینی به 25 عدد بلوک نیاز است.

تفاوت بلوک سفالی و سیمانی چیست؟

در این بخش به مقایسه دو بلوک پر­مصرف در اجرای دیوار خواهیم پرداخت.

• به طور کلی، ابعاد بلوک سیمانی از بلوک سفالی بزرگ­تر است.
• فرایند تولید این دو بلوک متفاوت بوده؛ به این شکل که بلوک سفالی با کمک نوعی دستگاه به نام اکسترودر تولید می‌شود، اما جهت تولید بلوک سیمانی از دستگاه هیدرولیک با فشار مشخص به رهگیری می­گردد.
• بلوک­های سفالی در برابر شکستگی در اثر یخ زدن مقاومت بالاتری نسبت به انواع سیمانی دارند.
• هر چند بلوک سیمانی ساده ­تر به رنگ دلخواه در می­آید، اما با گذر زمان کم­رنگ می­شود. در مقابل، رنگ بلوک سفالی دوام بیش­تری دارد.
• هزینه تولید بلوک­ های سفالی نسبت به انواع سیمانی کم­تر است.
• بلوک سفالی طول عمر بیش­تری نسبت به بلوک سیمانی دارد.
• بلوک ­های سیمانی از مقاومت فشاری بالاتری نسبت به انواع سفالی برخوردارند.
• رنگ سطح بلوک سفالی ممکن است پوسته شود؛ اما در مورد انواع سیمانی این­طور نیست.
• امکان شکستن بلوک سیمانی در زمان افتادن از ارتفاع نسبت به نوع سفالی کم­تر است.

در نهایت می­توان این­طور گفت که انتخاب مصالح بر اساس بودجه و شرایط آب و هوایی صورت می­گیرد.

مراحل ساخت بلوک سفالی کدام است؟

ساخت بلوک سفالی شامل چندین مرحله به شرح زیر است:

• ابتدا مواد خام مورد نیاز با کیفیت یکدست و به مقدار لازم باید در دسترس باشند. رطوبت یکنواخت یکی از شروط مهم برای عملیات اکسترود است. خاک مورد استفاده باید مدت زیادی انبار شده باشد تا این یکنواختی رطوبت به دست آید. در صورت پایین بودن رطوبت، اکسترودر متحمل فشار زیادی و نهایتا خرابی می‌شود. باید توجه کرد که رطوبت بیش از حد نیز زیان‌­آور و مسبب برش خوردن یا تغییر شکل بلوک بعد از پایان اکسترود است.
• عملیات اکسترود باید با فشار مناسب صورت گیرد که خود به خصوصیات خاک و مقدار رطوبت بستگی دارد. نظارت روی حمل، خشک کردن و پختن بلوک‌­ها ضروری است؛ چرا که باید از ایجاد ترک، شکستگی و تغییر شکل زیاد آن­ها جلوگیری کرد.
• قطعه یکپارچه اکسترود شده با کمک دستگاه برش جمعی به قطعه­‌های مجزا تقسیم شده و این قطعات به واگن خشک‌کن انتقال داده می‌­شوند.
• در مرحله بعد، قطعات مذکور وارد واگن کوره شده و پخته می­شوند. پخت بلوک‌­ها معمولا به طور پیوسته یا نیمه پیوسته با کمک کوره‌­های تونلی صورت می­‌گیرد.

قیمت تمام شده دیوارچینی با بلوک سفالی چقدر است؟

هزینه دیوارچینی با استفاده از بلوک سفالی مانند دیگر مصالح بر حسب هر متر مربع در نظر گرفته می­‌شود و به شرح زیر است:

• اجرای دیوار با آجر سفالی 10 سانتی‌متری: حدود 45 تا 55 هزار تومان به ازای هر متر مربع
• اجرای دیوار با آجر سفالی 15 سانتی‌متری: حدود 55 تا 65 هزار تومان به ازای هر متر مربع
• اجرای دیوار با آجر سفالی 20 سانتی‌متری: حدود 75 تا 85 هزار تومان به ازای هر متر مربع

دیوارچینی با بلوک سفالی چگونه انجام می­شود؟

مراحل اجرای دیوار با استفاده از بلوک­های سفالی به ترتیب زیر است:

1. تهیه نقشه دیوارها

مسلما پیش از اجرای یک بخش در ساختمان، نقشه دقیق آن مورد نیاز است. در این نقشه­ هاست که محل دیوارهای باربر و غیر باربر معلوم می‌­شود. ضخامت دیوارهای داخلی و غیر باربر از انواع باربرکم­تر است، یعنی چیزی معادل حداقل 11 سانتی­متر. این ضخامت برای انواع باربر در حدود 25 سانتی­متر است. شما باید بر اساس ضخامت دیوار مورد نظر از بلوک‌­های دارای ضخامت مناسب استفاده کنید. نکته مهم این است که استفاده از بلوک­‌های سفالی جهت اجرای دیوارهای باربر توصیه نمی­‌شود.

2. محاسبه تعداد بلوک­ ها

به دست آوردن تعداد بلوک­های سفالی لازم برای اجرای دیوار مورد نظر به دو مورد بستگی دارد؛ یکی ضخامت دیوار و دیگری طول و عرض دیوار و بلوک. همان­طور که پیش­تر اشاره شد، بلوک­‌های سفالی معمولا ابعاد 20*20 دارند؛ بنابراین تعداد بلوک لازم برای اجرای یک متر مربع دیوار معادل 25 عدد است. توجه داشته باشید که در زمان خرید از ابعاد دقیق بلوک­‌ها مطلع شوید. همچنین برای اطمینان خاطر، 10 درصد اضافه بر تعداد مورد نیاز در نظر بگیرید، زیرا امکان رخ دادن اشتباه در زمان حمل و اجرا وجود دارد.

3. آماده کردن ملات

در این مرحله باید سیمان و ماسه را با در نظر داشتن نسبت 1 به 4 با کمک بیل مخلوط و سپس آب را اضافه نمود. ترکیب حاصل باید آن­قدر مخلوط شود تا ملات به راحتی از بیل لغزش پیدا کند؛ اما در عین حال محکم باشد، یعنی نه به صورتی که شکلش را از دست دهد. پیش از گیرش اولیه ملات، کارتان را شروع کنید تا اتصال به خوبی صورت گیرد.

4. رج­ چینی

ابتدا ریسمان­کاری را با توجه کافی انجام دهید تا دیوار در راستای طول به صورت کامل تراز باشد. بعد از تهیه ملات، با کمک یک فرغون، آن را به مکان مورد نظر منتقل کنید و روی سطح زمین بریزید. سپس مراحل چیدن بلوک‌ها را آغاز کنید و توجه داشته باشید که ضخامت مناسب ملات برای چیدن بلوک‌ها حدود 10 میلیمتر است. کار را به همین شکل تا کامل شدن رج اول ادامه دهید.

بعد از پایان رج اول، جهت شروع رج بعدی از یک بلوک نصفه کمک بگیرید. به این صورت، در هم تنیدگی بلوک­‌ها افزایش پیدا کرده و شکل ظاهری بهتری نیز ایجاد خواهد شد. برای اجرای تمیز بندهای افقی می­‌توانید از شمشه بهره بگیرید. برای رج­های زوج با بلوک نصفه و برای رج­های فرد با بلوک کامل کار را آغاز کنید.

مهار دیوار بلوک سفالی با وال مش در ساختمان

جهت مهار انواع دیوار در ساختمان می‌­توان از وال مش کمک گرفت. اما “والش مش چیست؟”

وال مش به ترکیبی از چند نوع مصالح ساختمانی گفته می­شود که در راستای مقاوم کردن دیوارهای غیر سازه­ای به کار می­رود. در واقع، وال مش، یک نوع وال پست به شمار می­رود که به شکل خاصی روی دیوار به اجرا در می‌­آید و بدون احتیاج به میلگرد بستر یا دیگر تجهیزات، سبب استحکام بیش­تر سازه می­گردد. در تولید وال مش از توری فایبرگلاس و پلاستر سیمانی و گچی بهره گرفته می­شود.

وال مش با داشتن مزایای بسیار جایگزین خوبی برای وال پست فلزی و مرسوم محسوب می­‌شود؛ چنان که امروزه اغلب در ساخت و ساز از آن استفاده می‌­شود. از وال مش می­توان برای مهار انواع دیوار، از جمله دیوار بلوک سفالی کمک گرفت.

نکاتی که قبل از خرید بلوک سفالی باید بدانید

انتخاب و خرید مصالح ساختمانی مرتبط با مرحله‌ی حیاتی ساخت و ساز است و نیازمند دقت و مراعات نکات حیاتی می‌باشد. عدم توجه به این مسائل می‌تواند به ضررهای مالی نه تنها مهم، بلکه حتی به خطرات جانی منجر شود. از طرف دیگر، برخی نکات به شما کمک می­‌کنند در زمان محاسبه و حمل دچار اشتباه نشوید. از این رو بهتر است این نکات را پیش از خرید خود در نظر داشته باشید:

منافذ و شیارها

یکی از مهم­ترین نکات مربوط به بلوک­‌هاست. بلوک‌­های سفالی، بسته به اندازه­شان دارای منافذی هستند. تعداد منافذ با توجه به اندازه بلوک متغیر است. وجود منافذ مذکور در بلوک با ورود ملات در زمان اجرای دیوار به استحکام بیش­تر منجر می­شود. شیارها نیز کاربرد مشابهی دارند.

رنگ یکدست

رنگ از دیگر نکاتی است که باید مورد توجه قرار گیرد. از آن­جایی که بلوک­ های سفالی با پخت ویژه در دمای معینی تهیه می‌شوند، باید دارای رنگ یکسان و از تیرگی به دور باشند. تیره بودن بلوک سفالی نشان­ دهنده پخت نامناسب آن است. عدم تعادل حرارتی حین پخت سبب این تغییر رنگ و نهایتا پایین آمدن کیفیت بلوک می­‌شود. رنگ بلوکی که خریداری می­کنید، در صورت مرغوب بودن باید متمایل به زرد و در کلیه بخش ­های بلوک یکسان باشد.

نداشتن ترک

مورد بعدی، توجه به نبودن ترک روی سطح بلوک است. وجود هیچ­گونه شیار غیر عادی یا ترک در هر یک از بخش­‌های بلوک توجیه­‌پذیر نیست. ترک­‌های موجود، نشان­‌دهنده پخت نادرست در دمای اشتباه هستند که بعدا در زمان اتصال با ملات مشکل‌­ساز خواهند شد.

زوایای قائم

نکته دیگری که باید ملاک تصمیم­ گیری شما قرار گیرد، زاویه­ های بلوک مرغوب است. بلوک سفالی ایده‌آل، بلوکی است که در هیچ یک از زوایا و قسمت‌های آن هیچ نشانه‌ی شکستگی یا ترک وجود ندارد و سطح آن به صورت یکپارچه و بدون عیب و نقص ظاهر می‌شود. هر گونه شکستگی در هر یک از زوایه­ های بلوک، عملا آن را غیر قابل استفاده می­‌کند.

ابعاد و اندازه

اندازه بلوک­‌های مورد نظر شما مورد مهم بعدی است. بلوک­ های سیمانی باید ابعاد استاندارد و مشخصی داشته باشند. در غیر این صورت، دیوارهای اجرا شده دارای دوام و پایداری مناسب نخواهند بود. توصیه می­‌شود در هنگام سفارش، ابعاد بلوک­ ها را به طور دقیق بررسی کرده و سپس جهت خرید و حمل اقدام نمایید. حمل بلوک­ ها باید با توجه به ابعادشان و به شکلی صورت گیرد که در زمان جابجایی متحمل آسیب نشوند.

تعداد بلوک مورد نیاز

با توجه به این­که کامیون­‌ها قادر به جابجایی تعداد معینی بلوک با ابعاد مشخص هستند و هزینه خرید بلوک‌­ها نیز بستگی به تعداد آن­ها دارد، مسلما بهتر است که از قبل، تعداد بلوک مورد نیاز را برآورد و سپس اقدام به خرید کنید تا در رابطه با هزینه و حمل متحمل ضرر و زیان نشوید.

کیفیت ملات

فراموش نکنید که در کنار استفاده از بلوک مرغوب، کیفیت ملات کاربردی نیز مهم است. استفاده از ملات با کیفیت بالا، نه تنها به افزایش استحکام و پایداری سازه‌ها کمک می‌کند، بلکه نیز در ایجاد یک نمای زیبا و جذاب برای ساختمان تأثیرگذار است. از طرف دیگر، اگر ملات به مراتب کم‌کیفیت باشد، ممکن است منجر به ایجاد شوره‌ها و پوسیدگی در سازه شود، که این مسئله باعث تخریب زیبایی و کیفیت نهایی سازه خواهد شد. به عبارت دیگر، انتخاب نادرست ملات می‌تواند باعث تخریب ظاهر و کارایی سازه شود.
بنابراین بهتر است در کنار توجه به خرید بلوک‌­ها به انتخاب ملات مناسب و باکیفیت نیز اهمیت دهید.